به نقل از «تسنیم»

علت اصلی افزایش قیمت گوشت مرغ؛ انحراف در فرایند توزیع یا افزایش قیمت تولید؟

تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۹۹۷۱۲

زنجیره ارزش گوشت مرغ در ایران مبتنی در سه محور تأمین، تولید و توزیع قابل‌بررسی است . - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، تأمین کالاهای اساسی در همه کشورها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و برنامه‌های دولت‌ها به شمار می‌رود؛ هرگونه چالش و ضعفی در این حوزه می‌تواند تبعات زیادی را به دنبال داشته باشد و موجب نارضایتی عمومی شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بسیاری از دولت‌ها می‌کوشند تا با حمایت از تولید از طرق مختلف (مانند یارانه و خرید تضمینی در کنار واردات) این کالاها را به مقدار موردنیاز شهروندان خود تأمین کرده و بر توزیع آن‌‎ها نظارت داشته باشند تا اقلام اساسی با قیمت متناسب در بازار عرضه شود و در دسترس مردم قرار گیرد.

طبق آمار بیش از یک‌سوم سرانه پروتئین در ایران از محل مصرف گوشت مرغ تأمین می‌شود که این مسئله از اهمیت بسیار بالای این کالا در سبد غذایی خانوار حکایت دارد. از طرفی ضرورت تمرکز بر امنیت غذایی جامعه، توجه به مسئله مرغ گوشتی به‌عنوان عضوی از خانواده کالاهای اساسی را ایجاب می‌کند. براین‌اساس شفافیت زنجیره ارزش گوشت مرغ به‌منظور جلوگیری از انواع انحرافات ضرورتی اجتناب‌ناپذیر دارد.

زنجیره ارزش گوشت مرغ در ایران مبتنی در سه محور تأمین، تولید و توزیع قابل‌بررسی است که هریک از این محورها دارای بازیگران و ابعاد مختلفی هستند. به‌صورت کلی زنجیره ارزش مرغ گوشتی با آسیب‌هایی اعم از وابستگی در واردات نهاده و گله مادر، عدم رشد فناوری در زنجیره، ریسک بالای تولید و عدم ذخیره نهاده، بهره‌وری پایین مرغداری‌ها، حضور واسطه‌های متعدد بعد از حلقه تولید، عدم نظارت کاربردی و مؤثر و... مواجه است که اثرات مخرب آن بر عملکرد کلی زنجیره قابل‌مشاهده است. ماحصل آسیب‌های مذکور مسئله مهم نوسان قیمت است؛ امری که علاوه بر ایجاد چالش برای بازیگران اصلی زنجیره، امنیت غذایی کشور را با خطر مواجه می‌کند. شاهد مثال این مسئله افزایش 30 درصدی قیمت گوشت مرغ در ماه‌های اخیر است. امری که با ایجاد فاصله قیمت بازار نسبت به نرخ مصوب، به فروش مرغ با قیمتی در حدود 100هزار تومان در خرده‌فروشی‌ها منجر شده‌است. با بررسی آمار و ارقام به‌نظر می‌رسد این جهش قیمت برخلاف تصورات به‌واسطه اختلال در زنجیره تامین، افزایش هزینه تولید و یا کاهش تولید مرغ نبوده است؛ چرا که علاوه‌بر ثابت بودن نرخ ارز تخصیص یافته به نهاده و نرخ ارز بازار غیررسمی در یک سال گذشته،  بنابه اطلاعات موجود در چند ماه گذشته، نه‌تنها تولیدکاهشی نبوده بلکه جوجه‌ریزی افزایش یافته است. براین اساس نمی‌توان افزایش قیمت بازار را اختلال و کاهش تولید دانست.

 ازاین‌رو علت اصلی افزایش قیمت مرغ می‌تواند در دو موضوع جستجو کرد: اول جایگزینی گوشت مرغ در سبد مصرف پروتئین خانوار به دلیل افزایش قیمت گوشت قرمز؛ دوم انحراف در فرایند توزیع مرغ گوشتی تولید شده. علی‌رغم وجود احتمال برهم‌خوردن تعادل نظام عرضه و تقاضا در بازار و افزایش تقاضای مصرف مرغ گوشتی به‌واسطه افزایش قیمت گوشت قرمز، باتوجه‌به چالش‌های موجود در فرایند توزیع و سابقه انحرافات متعدد نمی‌توان افزایش قیمت مرغ را تنها به افزایش تقاضا نسبت داد. لیکن ریشه مشترک هر دو مسئله، عدم شفافیت زنجیره و نبود داده‌های قابل‌ارزیابی است. مسئله‌ای که به‌عنوان گلوگاه چالش‌های صنعت مرغ نیازمند توجه ویژه و پیاده‌سازی راهکارهای عملیاتی است.

در این میان بهره‌گیری از ظرفیت فناوری‌های روز، یکی از روش‌های ایجاد بستر اطلاعاتی شفاف زنجیره است. بستری که مبتنی بر تقاضای بازیگران اصلی شکل می‌گیرد و واسطه‌های مخرب مسیر زنجیره را حذف می‌کند. به‌عنوان‌مثال مدیریت زنجیره تأمین با استفاده از مدل سکویی (پلتفرمی) یکی از روش‌های مذکور است. بستری که در آن فعالیت تمامی حلقه‌های زنجیره از ابتدای تأمین نهاده، تولید مرغدار، فرایند کشتار، توزیع و خرید مصرف‌کننده نهایی درآن شفاف خواهد شد. بازیگران مؤثر و فعال زنجیره در این مدل به یک تعامل سازنده و مثبت رسیده و علاوه بر ایجاد معامله امن، منافع تولیدکننده و مصرف‌کننده را تا حد زیادی تأمین می‌کند. این بستر شفاف امکان نظارت دقیق در راستای جلوگیری از انحرافات و گران‌فروشی را فراهم می‌کند و منتج به افزایش بهره‌وری و خلق ارزش زنجیره خواهد شد. اجرای این مدل‌ها گامی مهم در مسیر مدیریت مبتنی بر اطلاعات در تأمین و توزیع کالاهای اساسی خواهد بود، لیکن اجرا و پیاده‌سازی آن نیازمند عزمی جدی در تقابل با منافع و شبکه‌های مخرب شکل‌گرفته صنعت مرغ کشور خواهد بود.

کیوان فرهمند – کارشناس گروه دولت الکترونیک اندیشکده حنان

انتهای پیام/

 

منبع: تسنیم

کلیدواژه: افزایش قیمت زنجیره ارزش گوشت مرغ مرغ گوشتی قیمت گوشت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۹۹۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مرغ؛ از «تولید و تامین بازار داخل» تا «ارزآوری و صادرات»

به گزارش خبرنگار مهر، هر گاه حجم و میزان کالایی در بازار بیش از نیاز باشد و کاهش قیمت‌ها موجب زیان تولیدکننده شود دولت ورود کرده و کالاهای مازاد را از سطح بازار جمع‌آوری می‌کند.

ایران در تولید گوشت مرغ و تخم مرغ به خودکفایی رسیده و در این زمینه می‌تواند درآمدزایی ارزی داشته باشد. ظرفیت کشور در تولید گوشت مرغ سالانه ۳ میلیون تن بوده که این آمار ضمن تأمین داخل می‌تواند بازار صادراتی را برای اقتصاد کشور به ارمغان آورد. مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران با اشاره به تاکید وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر ورود محصولات کشاورزی بر بازارهای جهانی گفته، وزیر جهاد کشاورزی در تعامل با بخش خصوصی حمایت از تولید داخل را برای ورود به بازارهای بین‌المللی مرغ مورد تاکید قرار داده است. بازار دائمی صادرات با پویا ساختن تولید داخل، عاملی قطعی در توسعه زنجیره تولید و تأمین مرغ برای کشورهای همسایه خواهد بود.

علی ابراهیمی وظیفه شرکت پشتیبانی امور دام کشور در خرید مرغ داخل را مقطعی و برای تکمیل ذخایر راهبردی عنوان کرد و نقش اصلی تنظیم و تثبیت بازار را گشایش پنجره صادراتی و حضور در بازار بین‌المللی دانست. به گفته وی، تولید محصول با کیفیت، ایفای به موقع تعهدات و پایداری حضور از عوامل حفظ بازار صادراتی است. در دنیا صادرات مورد حمایت دولت‌ها بوده و به شکل‌گیری اولیه آن یارانه تعلق می‌گیرد. این اتحادیه هم در سایه حمایت در یک بازه زمانی ۳ تا ۴ ماه می‌تواند حضور خود را در بازار کشورهای همسایه تثبیت کند.

تلاش برای بازار سازی

قیمت هر کیلو گرم مرغ سال گذشته ۷۳ هزار تومان تعیین شد که این عدد بین ۷۸ تا ۹۵ هزار تومان در نوسان بود. در مقطعی با کاهش حجم جوجه‌ریزی قیمت گوشت مرغ به حدود ۱۰۰ هزار تومان رسید که با ورود وزارت جهاد کشاورزی و رساندن جوجه‌ریزی به بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه آرامش به بازار گوشت مرغ بازگشت.

در حال حاضر هنوز قیمت جدید تعیین نشده و هر کیلو گرم گوشت مرغ به مبلغ ۷۸ هزار تومان به فروش می‌رسد.

در ادامه شرکت پشتیبانی امور دام کشور با اعطای نهاده مدت دار و عرضه بیش از یک میلیون تن نهاده با ارز ترجیحی و بهره‌گیری از مکانیزم استمهال در حال خدمات رسانی به زنجیره مرغداری کشور است.

به گفته مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام، صنعت مرغداری ایران وارد یک کلاس جهانی جدید شده و ما نیازمند یک گفت‌وگوی ملی با مرغداران هستیم. زمان آن رسیده که با بهره‌وری و کارایی بالاتر، تولید انجام شود.

‌حسین شیرزاد نسبت به جمع‌آوری گوشت مرغ مازاد از سطح بازار عنوان کرده، در حال حاضر شرکت‌ها و مدیران استانی بدون محدودیت به خرید بیش بود مرغ در استان‌ها مشغول هستند و شرکت پشتیبانی امور دام با تمام ظرفیت متعهد به خرید مرغ است؛ به طوری که در یک ماه گذشته رکورد خرید روزانه ۱۰۰۰ تن رقم خورده است. در ماه مبارک رمضان حدود ۱۷ هزار تن مازاد مرغ از استان‌ها خریداری شد.

گفتنی است؛ امسال واردات گوشت مرغ از دو ماه قبل در فراخوان و مناقصه‌های بین‌المللی متوقف شده و تکمیل و کهنه و نو شدن ذخایر استراتژیک مرغ کشور با تولید داخل صورت می‌گیرد.

حسین شیرزاد تاکید دارد، صنعت مرغداری نیاز به منابع مالی جدید، سرمایه در گردش مکفی و بیمه قیمت محصولات دارد. قطعاً باید کریدورهای صادراتی فعال شود و صادرات موفق وابسته به زیرساخت‌های مناسب صادراتی و ظرفیت‌های کشتارگاهی استاندارد است که در حال حاضر در آن ضعف داریم.

در این زمینه ضروری است تعداد کشتارگاه‌ها متناسب سازی شده و مدیریت صادرات مرغ به لحاظ کیفی تقویت شود. ‌

کد خبر 6089725 فاطمه امیر احمدی